Geheime deal is reden waarom Tytsjerksteradiel biovergister Sonac aanprijst

ma 25 september 2023, 12.35 uur

BURGUM - Een tot nu toe geheim gebleven 'deal' tussen de provincie Fryslân, de gemeente Tytsjerksteradiel en Sonac (Rendac destijds) is de reden waarom het college van B&W de komst van de biovergister bij Sonac aanprijst.

In deze bestuursovereenkomst van december 2013 belooft het college van B&W om mee te werken om de noordelijke groenstrook om te zetten naar een bedrijfsbestemming.

Gemeenteraad

Het enige obstakel was nog de gemeenteraad die akkoord moest gaan met de zogenaamde 'verklaring van geen bedenkingen'. De raad gaf donderdag geen akkoord omdat er nog te veel vragen waren en men meer tijd wilde. De deal kwam verder niet ter sprake omdat vermoedelijk weinig raadsleden deze hadden opgemerkt. De overeenkomst zat verstopt in een bijlage van de initiatiefnemer die al in mei/juni was verspreid onder de raadsleden.

Raadslid Sjaak Hoekstra (VVD) laat in de reactie weten dat de 'deal' volgens hem buiten de bevoegdheid van het college ligt. "Wat kan de raad nog als er door het college al een afspraak is gemaakt?"

Via deze mail 'legde' Sonac de aanvraag in bij B&W

De deal verklaart ook waarom wethouder Berber van Zandbergen vorige week Sonac om 'toestemming' vroeg om het raadsbesluit te laten uitstellen. Ze gaf daarbij aan dat er dit jaar dan wel een besluit moest vallen en het niet veel langer moest duren. Ze handelde daarmee in het belang van het bedrijf. De deal zelf werd voor donderdag niet bijgevoegd bij het raadstuk waardoor deze verborgen bleef voor de inwoners van de gemeente.

Hoezo een deal?

De aanleiding voor de bestuursovereenkomst in 2013 was de aanleg van de Centrale As. In ruil voor grond wilde (destijds) Rendac de mogelijkheid tot uitbreiding. Inmiddels ligt de verbindingsweg tussen de Centrale As en Sumar op deze plek. Omdat het bedrijf in zuidelijke richting niet meer kon uitbreiden, werd overeengekomen dat er industriële productieprocessen aan de noordzijde konden komen.

'B&W doet haar best'

In de deal belooft het college van B&W dat zij medewerking gaat verlenen aan een verzoek van Rendac om de bewuste groenstrook te wijzigen naar de reguliere bedrijfsbestemming. Om de deal te verzilveren had Sonac eerst nog een nieuwe milieuvergunning nodig. Deze werd vorig jaar na drie jaar intensief overleg verleend door de provincie Fryslân.

15% meer capaciteit

De milieuvergunning werd eind 2022 verleend met een opvallende verruiming van de verwerkingscapaciteit met 15% (van 606.700 ton naar 700.000 ton - bron). Volgens het college van B&W was dat (destijds) omdat het bedrijf efficiënter gaat werken waardoor er meer dierlijke producten verwerkt kunnen worden. Over een biovergister werd toen nog niet gesproken.

'Past binnen vergunning'

De verruimde milieuvergunning biedt nu de ruimte voor de biovergister zonder dat de vergunning hoeft te worden aangepast. In één van de bijlages staat: "De verwerking van 140.000 ton (dierlijke bij-) producten per jaar in de Groen Gasinstallatie past binnen de totale vergunde verwerkingscapaciteit (700.000 ton - bron) van de gehele inrichting."