Rechter wijst advocaat op recht om Fries te spreken

wo 22 februari 2023, 20.00 regionaal

LEEUWARDEN - De Friese taal wordt op de rechtbank in Leeuwarden vrijwel nooit gebruikt door verdachten die moeten voorkomen. Als er Fries wordt gesproken dan wordt dat vaak aangemoedigd door de rechter.

Politierechter Adriëtte de Jong voelde woensdag haarfijn aan dat een 30-jarige man uit Kootstertille Friestalig was. Bij aanvang vroeg ze de man of hij Fries wilde spreken en hij stond daar open voor. Zijn advocate Jana Andonovski had daar eerst wel wat moeite mee. Nadat De Jong wees op het feit dat het een recht is om Fries te mogen spreken, behandelde ze de zaak in de Friese taal. Andonovski kon het uiteindelijk prima volgen.

De betreffende verdachte was meerdere keren onder invloed van speed en GHB achter het stuur gekropen. Op 25 september 2020 was dat in een brommobiel in zijn woonplaats. Op 28 december 2020 reed hij onder invloed in een auto door Harkema. Zijn rijbewijs was op dat moment ongeldig verklaard.

In augustus 2021 werd hij tweemaal betrapt op het rijden op een bromfiets en snorfiets in resp. Dokkum en Kootstertille. Ook nu was hij onder invloed van drugs.

"It wie in rare tiid, ik bin der sels ek net bliid mei" zo liet de Tilster aan De Jong weten. Zij wilde weten waarom hij telkens achter het stuur stapte. "Ik hie fierstentefolle ferkearde freonen en dy dienen it, en doe die ik it ek". De man had op deze dag ook goed nieuws meegenomen. Hij vertelde dat hij al meer dan een jaar is afgekickt en clean is. "Ik bin in heal jier fuort west yn in kliniek (IMC) yn Beilen".

Hoewel hij enkele jaren terug nog hardleers was, heeft hij zijn leven inmiddels op de rit gekregen. "Ik bin no 30 en ik wol ek fierder mei it leven…." opperde hij. Hij besefte ook dat hij zijn familie pijn had gedaan en dat zelfstandig stoppen geen optie was. In de kliniek leerde hij ook van zijn onzekerheid af te komen waardoor hij sterker in zijn schoenen staat. Hij kan nu gemakkelijker nee zeggen. "Dat koe ik doe noait"

Ook uit de controles van de Reclassering blijkt dat de verdachte inmiddels al een jaar lang nooit meer drugs heeft gebruikt. Sinds enkele weken heeft hij werk. "Ik gean no op de fyts nei it wurk" vertelde hij. Hij beschikt niet meer over een geldig rijbewijs. Zijn raadsvrouw bevestigde ook dat hij volgens de Reclassering niet meer positief getest is op drugsgebruik.

De officier van justitie eiste uiteindelijk een taakstraf van 100 uur en een voorwaardelijke celstraf van 3 weken omdat de verdachte al vaker was veroordeeld voor hetzelfde delict. Ook moet zijn Seat Ibiza verbeurd verklaard worden, deze was in beslag genomen.

Rechter De Jong was positief over het feit dat de verdachte afgekickt was en een baan heeft gevonden. Ze besloot daarom om hem een iets lagere taakstraf te geven en hogere voorwaardelijke straf. "Dan hinget der iets mear boppe de holle en hoege jo iets minder te wurkjen". De Tilster kreeg 50 uur taakstraf en een voorwaardelijke celstraf van 4 weken met een proeftijd van 2 jaar.