© WâldNet | De groene route zou 50 jaar terug speciaal verhard zijn voor transformator-transport. De rode route werd genomen bij het ophalen van dezelfde trafo. Het ging bij de nieuwe mis (80 ton zwaarder)

In 1994 viel een hijskraan om in de 'dolle' grond van Tytsjerk

zo 11 september 2022, 14.55 uur

TYTSJERK - De verraderlijke zachte veengrond van Tytsjerk heeft vaker voor ongelukken gezorgd. Dat is duidelijk geworden via eerdere berichten over de omgevallen transformator van 250 ton. De redactie ontving vele reacties.

Een oud veehouder - die decennia woonde op het 'Ald Diel' - maakte het van dichtbij mee. Aan zijn keukentafel in Burgum haalt hij samen met WâldNet herinneringen op.

In 1994 viel namelijk een hijskraan van PAX uit Leeuwarden om. In de krant stond destijds dat de oorzaak een 'windvlaag' was maar hij weet wel beter. De kraan werd ingezet om een ontspoorde trein te bergen. De trein was in aanrijding gekomen met loslopende koeien en was vervolgens van de rails geraakt en lag een kleine week in het weiland naast het spoor.

'30 jaar ervaring'

"Doe't myn frou foarby de kraan fytste by it spoar, warskôge se de masjinist dat hy hiel goed oppasse moast mei it stempeljen." Ze wist dat de ondergrond bij hun boerderij dezelfde is als langs het spoor." De machinist antwoordde dat hij al 30 jaar in het vak zat. Bij het tillen van het onderstel van de trein ging de kraan wel om. "De stempels wienen fuortsakke, niks gjin wynflaach..." (zoals de krant later vermeldde) aldus de oud veehouder die tegenwoordig in Burgum woont.

Speciaal verharde weg

De man, die liever niet met naam wordt genoemd, weet dat 50 jaar geleden de weg op het Ouddeel speciaal is verhard voor het uitzonderlijke vervoer van de loodzware transformator(en). Het betreft de weg vanaf de Groningerstraatweg tot en met het hoogspanningsstation van TenneT aan de Rustenburgerweg.

Trafo ging bijna om

De firma Stoof uit Breda verzorgde destijds het transport. Vlakbij de Groningerstraatweg ging het destijds ook nog bijna mis toen ook de grond begon te bewegen. Terwijl de bodem van de sloot al wat omhoog kwam, gaf de chauffeur van de combinatie 'gas' waardoor het onheil werd voorkomen. Zo weet de Burgumer nog te herinneren.

Boerenweg

"It is ûnbesteanber dat in wei foar boerengebrûk, wurdt brûkt foar spesjaal transport fan 300 ton." zo denkt de veehouder over het transport van de nieuwe transformator. Hij denkt dat de grond 'dol' is geworden, mede door het vele verkeer dat over de weg is gegaan alvorens de nieuwe transformator werd vervoerd. De oude transformator van 170 ton werd een dag eerder wel met succes over het landweggetje gereden. Ook reden daarvoor en daarna kranen over de weg om rijplaten te verplaatsen. De transformatoren zelf zijn van en op het schip gereden.

'Dolle grond'

Tientallen jaren terug werd de toenmalig veehouder door een aannemer ook gewaarschuwd over de zachte grond toen er buizen in zijn land werden aangelegd. De aannemer liet de boer destijds weten dat hij niet met zwaar verkeer moest gaan rijden in het land waar de buizen waren aangelegd. "De grond wordt dol" werd hem verteld. Het verband is dan weg waardoor grond zomaar kan wegglijden in de naastgelegen sloten.