Foto: Geert Huisman

Allereerste overwinning Rinus de Jong met Jouster skûtsje

ma 1 augustus 2022, 19.30 uur

DE VEENHOOP - De kwalificaties achteraf van de skûtsjewedstrijd bij De Veenhoop varieerden van 'caroussel-silerij’ tot 'lok wat jouste’. Met andere woorden, veel, zo niet alles werd maandagmiddag op de Drachtster Ee bepaald door de wind, de windrichting en de windsterkte. Beide waren sterk variabel en dat maakte het voor de veertien skûtsjes en hun schippers en bemanningen er bepaald niet gemakkelijker op. Op De Veenhoop is nu eenmaal geen vliegende start mogelijk wegens gebrek aan ruimte en dat betekende dat er vanaf de wal, in casu de zuidelijke oever van het Grytmansrek, gestart moest worden.

Maar omdat dat zou betekenen, gezien de zwakke noordenwind, dat de laatste starters zouden moeten laveren om het ruimere water van de Ee te bereiken, besloot de wedstrijdleiding op instigatie van de schippers tijdens het gebruikelijke palaver, om er een sleepstart van te maken. Dus alle schepen die achterelkaar middels een sleepboot de Ee werden opgetrokken waarna de zeilen mochten worden gehesen en de wedstrijd kon beginnen. Maar de eerste sleepstart ging fout omdat er te vroeg werd gestart en dus moest de hele, tamelijk tijdrovende, procedure over gedaan worden. Dat leverde een prachtig gezicht op, maar eigenlijk bleek meteen al dat er maar weinig wind stond en dat die wind ook nog eens sterk veranderlijk was zowel in richting als in sterkte. Het werd een middag vol strijd, maar ook een middag vol frustratie, omdat sommigen wel en anderen niet konden profiteren van, zoals dat in zeilkringen wordt genoemd, privé-vlaagjes. En dat betekende veel wisselingen en enorme gaten tussen de verschillende groepjes.

Af en toe leek het qua beeld wel op een bergetappe van de Tour, met een kopgroep, een peloton en een 'bus’ met achterblijvers. Aan het totaalplaatje voor het talrijke publiek mankeerde niets, het was een prachtig gezicht, het enige dat ontbrak was in feite een echt kruisrak. Maar een klassieke 'optocht’ werd het niet, omdat de schiftende wind en de 'blaktes’ die over de Drachtster Ee vielen ervoor zorgden dat de spanning erin bleef, van de eerste tot de laatste minuut. Er vormde zich vanuit de start een kopgroep met aanvankelijk Leeuwarden en Lemmer, een duo dat zich optimaal door de traditionele 'stiltezone’ bij Brêgeham zeilde en als eerste de verste, van onderste was geen sprake, ton bij Stobbehoek kon ronden. De voorsprong werd steeds groter toen even later ook Sneek en Joure aansloten. Dat kwartet bleef keurig bij elkaar, al probeerden sommige kopgroepleden door een afwijkende koers te varen de anderen te verschalken, maar dat leverde weinig voordeel op.

In de middenmoot en achter in het veld werd fanatiek gestreden om elke meter, maar het was vooral zoeken naar wind, naar die al gememoreerde 'privé vlaagjes’ die zich op de soms spiegelgladde oppervlakte manifesteerden als zwarte rimpelingen, goed zichtbaar, maar veelal onbereikbaar. Toen de laatste route inging was duidelijk dat het zou gaan tussen het viertal Lemmer, Leeuwarden, Sneek en Joure. Leeuwarden leek de beste papieren te hebben, maar toen de wind in het zicht van de haven, in casu de lonkende finish in het Grytmansrek, het even helemaal liet afweten, kwam Leeuwaren even compleet stil te liggen, 'hy leit foar dea’ in schipperstermen, en dat kostte schipper Zwaga van de Leeuwarders alsnog de zege. Die ging verrassend naar Joure met schipper Rinus de Jong aan het helmhout, nipt voor Sneek met good old Douwe Visser als adviseur en Lemmer. Winnaar Rinus de Jong was uiteraard blij verrast, het was immers zijn allereerste overwinning aan het roer bij de Jousters: “It gie hartstikke lekker”, aldus de bijna tot tranen toe geroerde De Jong, “mar ik moat wol sizze dat dit dochs wol wat in gelokssilerij wie. Mar wy binne der hartstikke bliid mei.” Morgen, dinsdag, wordt er gevaren bij Earnewâld en als de verwachtingen kloppen, staat er dan wat meer wind en dat kunnen ze op de Langesleat, de Sânemar en de Folkertsleat prima gebruiken. 'Smûk skaadzjend beamtegrien’ is prachtig natuurlijk, maar niet voor skûtsjesilers.

FOTONIEUWS