Column | Meten met twee maten? Het SONAC-drama in Tytsjerksteradiel

Jan Atze Nicolai zo 10 november 2024, 13.00 column

Wat een contrast. Het College van Tytsjerksteradiel stuurt een kritische zienswijze naar de Rijksoverheid over uitbreiding van Vermillion 's gasboringen rond Burgum. Ze tonen zich bezorgd over leefbaarheid, het vergunningsproces rond de gaswinning, en eisen transparantie. Chapeau; als het niet zo dubbel is.

Want wat doet B&W bij de plannen van SONAC voor een vergister van slachtafval? Daar steunt datzelfde College juist de uitbreiding van risicobedrijf SONAC BV.

En de leefbaarheid? De gemeente weigert onderzoek naar milieueffecten. En als de gemeenteraad van T-diel in december 2023 de cruciale en noodzakelijke Verklaring Van Geen Bedenkingen (VVGB) voor de vergister afwijst, gebeurt er iets opvallends: burgemeester Jeroen Gebben en wethouder Berber van Zandbergen spreken nog vóór de stemming over mogelijke claims van SONAC richting de Raad. Is het College SONAC 's veredelde woordvoerder? En is dat sinds de bestuursovereenkomst van 2013 al zo?

Een claim? Wie weet. Maar dan niet richting de Raad maar richting College. De verantwoordelijk wethouder was niet in staat om de VVGB procedure adequaat uit te leggen. Na jarenlange voorbereiding en grote financiële belangen op het spel, spreekt ze plots over een een 'verklaring van bedenkingen', die ter inzage gelegd wordt. Even voor de duidelijkheid: een verklaring van bedenkingen bestaat niet!

Nogmaals: dat kan het College aangerekend worden. In de genoemde bestuursovereenkomst van 2013 tussen SONAC, gemeente en provincie staat dat de uitbreiding van SONAC strikt volgens de juiste procedures moet verlopen. En dat gebeurt dus niet.

Nu proberen de colleges van Fryslân en T-diel de procedure 'open te houden', zonder officieel besluit. Maar de wet is glashelder: bij weigering VVGB wordt de vergunningsaanvraag afgewezen. Punt. De regels waar de Colleges zich al maanden op beroepen hebben helemaal niets te maken met de aanvraag VVGB.

SONAC kan gewoon opnieuw beginnen met een nieuwe aanvraag onder de nieuwe omgevingswet. De VVGB is daarin een 'bindend advies' worden. Bij zulke ingrijpende industriële ontwikkelingen en belangen zijn regels geen suggesties. Of hanteren de Colleges van Fryslan en T-diel andere wetten wanneer het om SONAC gaat?