Scheiding met Dantumadiel haalt Noardeast 'uit negatieve spiraal'

do 21 april 2022, 14.15 uur

DOKKUM - De scheiding tussen de gemeente Dantumadiel en Noardeast-Fryslân biedt ook kansen, zo denkt het gemeentebestuur van Noardeast. De voortdurende ergernis over de wijze waarop nu samengewerkt wordt, is een belangrijke oorzaak. Zij hoopt met de ontvlechting uit de negatieve spiraal te komen. Het college van B&W schrijft in een brief aan de gemeenteraad: "Met de kennis van nu en achteraf gezien had het besluit om tot ambtelijke dienstverlening aan Dantumadiel destijds niet genomen moeten worden. Het is niet geworden wat we ons ervan hadden voorgesteld."

De huidige samenwerking viel beide gemeenten tegen. De gemeente Dantumadiel bleef daarbij bestuurlijk zelfstandig maar via een 'centrumregeling' ontstond er wel een ambtelijke fusie. Deze trad in werking op 1 januari 2019 met een looptijd van 5 jaar.

De eigen bestuursstijlen van de gemeenten was lastig voor de ambtenaren en Dantumadiel was vaak niet tevreden over de dienstverlening. Dantumadiel ging ook steeds meer een afwijkend beleid voeren op gebieden zoals het sociaal domein en aanbestedingen. Noardeast-Fryslân had hierdoor op deze terreinen vrijwel geen enkel voordeel meer. Ook waren ambtenaren vaker druk met Dantumadiel dan met Noardeast.

Tijd

Het college schrijft: "Met name op de onderdelen Beleid Sociaal Domein en Beheer Openbare Ruimte wordt 50% van de tijd besteed aan de dienstverlening aan Dantumadiel. Op twee voor onze eigen inwoners cruciale beleidsterreinen wordt het dubbele aan tijd besteed voor Dantumadiel dan was afgesproken (26%). Dat betekent dat aan onze eigen inwoners slechts 67% van de afgesproken tijd kan worden besteed."

Kosten

De scheiding van de twee gemeenten gaat tussen de 2.3 en 7.2 miljoen euro kosten. Noardeast: "Wij wijzen er hierbij op dat dit laatste bedrag in hoge mate wordt gevormd door de ICT kosten, maximaal begroot op 3.225.000 euro. Deze ICT kosten zijn in zeer hoge mate voor rekening van de gemeente Dantumadiel omdat zij een eigen ICT voorziening dient op te richten (of uit te besteden) en Noardeast-Fryslân bij de huidige ICT dienstverlener kan blijven. In dat licht is het maximale bedrag voor Noardeast- Fryslân in totaal 74% van de resterende 4 miljoen, iets meer dan 3 miljoen." De gemeente Noardeast-Fryslân verwacht dat het bedrag uiteindelijk lager zal uitvallen (tussen de 1 en 2 miljoen euro).

Kansen

Noardeast-Fryslân denkt dat na de ontvlechting veel kansen ontstaan. Zo kan de organisatie zich weer volledig focussen op één gemeente en één mienskip. "Gecombineerd met de winst op de gebieden inkoop, vastgoed beleid sociaal domein, beheer openbare ruimte, publiekszaken, post en registratie biedt dit naar onze visie perspectief." Ook is het uitgangspunt dat er geen gedwongen ontslagen zullen vallen tijdens de ontvlechting.

Geen andere opties

Omdat de bestuurlijke zelfstandigheid van Dantumadiel niet ter discussie staat, is een ontvlechting voor Noardeast-Fryslân de 'next best' oplossing. "Alleen daarmee is het mogelijk het gebrek aan financieel en organisatorisch voordeel voor onze organisatie op te heffen. Dat betekent ook dat wij vooralsnog geen andere oplossingen zien."

Open voor gesprek

De gemeente laat wel weten open te staan voor een gesprek onder regie van bijvoorbeeld de provincie. Er moet dan wel duidelijk naar voren komen dat de gemeente Noardeast-Fryslân een voordeel krijgt bij eventueel nieuwe oplossingen.