Foto: Geert Huisman

Maïsseizoen 2013 in teken van grillig weer

do 19 september 2013, 21.16 uur

GORREDIJK - Dit jaar blijkt in de teelt van maïs ook weer dat resultaat aan de eindstreep wordt bepaald. Deze eindstreep is nu in zicht, maar is niet zonder slag of stoot bereikt.

Door de gunstige droge voorjaarsomstandigheden in maart en april is dit jaar de bemesting en zaaibedbereiding van de percelen bestemd voor maïsteelt vlot verlopen. Ook de zaai liep vrijwel vlekkeloos en op tijd, dat wil zeggen voornamelijk in de laatste week van april en eerste week van mei. Dat dit echter geen garantie voor de tijdige oogst en daarmee succes is, blijkt dit jaar wel weer. De maanden mei en juni waren in vergelijking met het meerjarig gemiddelde, bepaald door het KNMI, te koel , te nat en somber. Hierdoor liep de beginontwikkeling van maïs een behoorlijke vertraging op.

Ondanks veredeling op koudetolerantie blijft maïs in de basis een subtropisch gewas en is daarom gevoelig voor koude. Maïs heeft om goed te groeien behoefte aan warmte, voedingsstoffen, vocht en een bodem zonder structuurschade.
Menig maïsteler had in juni de hoop op een goed maïsseizoen al opgegeven, ware het niet dat de warme en zonnige maand juli ervoor gezorgd heeft dat de maïs met een groeispurt te maken kreeg. Lengtegroei in de maand juli tot 7 a 8 cm per dag was niet uitzonderlijk. Hier kwam in augustus een vervolg op, met als resultaat dat de stand van de maïs zich behoorlijk herstelde. Dit neemt echter niet weg dat de afrijping van maïs ten opzichte van ‘gemiddelde’ jaren nog steeds achterloopt en deze achterstand nu door de afnemende temperatuur en daglengte niet meer ingehaald wordt. Eigen onderzoek brengt naar voren dat de jaren 2010-2013 in vergelijking met de jaren 2001-2009 ‘latere’ jaren zijn voor de teelt van maïs.

Waren we in de jaren 2001-2009 gewend om de vroegste maïsrassen te oogsten vanaf half september; dit jaar zal evenals als in 2010, 2011 en 2012 het zwaartepunt van de snijmaïsoogst liggen in de maand oktober. Dit betekent dat er een dringend beroep gedaan moet worden op alle beschikbare mankracht en machines bij de loonwerker om de snijmaïs tijdig te oogsten en er een strakke planning in overleg met de teler gehanteerd moet worden. Tijdig oogsten betekent in ieder geval voordat de vorst invalt en/of er structuurschade ontstaat door de oogst onder ongunstige omstandigheden.
Belangrijk is wel om als teler nu de eigen maïspercelen te beoordelen op afrijping en om tijdig contact op te nemen met de loonwerker om samen met hem het oogstmoment te bepalen. Voor de bepaling van het juiste oogstmoment is het belangrijk om de rijpheid van de korrel te beoordelen. De korrel bepaalt per slot van rekening het oogstmoment: ook van snijmaïs! De beste manier is om een aantal meters het maïsperceel in te lopen en willekeurig een aantal kolven te plukken. Vervolgens moeten de kolven doormidden gebroken en een aantal korrels uit het midden van de kolf overlangs doorgesneden worden.

Op basis van de zogenaamde ‘melklijn’ in de korrel kan het drogestofpercentage van de korrel geschat worden (zie illustraties). Om de optimale zetmeelopbrengst te behalen is het voor de teler van groot belang om, indien uiteraard de tijd en de bodemgesteldheid het toelaat, te wachten met oogsten totdat de korrel het hard deegrijpe tot volledig rijpe stadium heeft bereikt. Uitgedrukt in geld betekent dit per hectare 300 – 350 Euro meer, wanneer geoogst wordt in het volledig rijpe stadium en niet in het deegrijpe stadium. Bevindt de korrel zich in het deegrijpe stadium (50%), dan duurt het nog ongeveer een week voordat de snijmaïs het optimale oogstmoment heeft bereikt.

De teler kan hier rekening mee houden bij het maken van de afspraak met de loonwerker. Het gemiddelde drogestofpercentage van de totale plant ligt bij een goede snijmaïsopbrengst, wanneer geoogst wordt in het volledig rijpe stadium, rond de 35%. Bij dit drogestofpercentage blijven perssapverliezen achterwege en is de kans op broei tijdens de uitkuilperiode klein.
De les die uit groeiseizoen 2013 getrokken kan worden is dat er, meer dan voorheen, bij de maïsrassenkeuze voor 2014 gekozen moet worden voor maïsrassen die vroeg afrijpen in de korrel. Vroeg afrijpen in de korrel betekent oogstzekerheid en zekerheid van opbrengst en kwaliteit!

FOTONIEUWS