Foto: WaldNet

Resten middeleeuwse steenbakkerij gevonden

do 21 mei 2015, 21.50 uur

DOKKUM - In Dokkum zijn bij graafwerkzaamheden aan de nieuwe vaarweg, die de Dokkumer Ie met de Wâldfeart verbindt, archeologische resten gevonden van een pannen- en steenbakkerij uit de 15e eeuw.

Aannemer Elzinga wegen en waterbouw uit Dokkum die de verbindingsvaart tussen de Dokkumer Ie en de Wâldfeart in opdracht van de gemeente realiseert, stuitte tijdens de werkzaamheden op de bijzondere resten. Zoals verwacht werd er veel puin aangetroffen, echter nadat de aannemer ook kloostermoppen tussen het puin aantrof, zijn de werkzaamheden aan deze kant van het werkgebied stilgelegd.

Na een oriënterend archeologisch onderzoek dat vanaf dinsdag 19 mei is uitgevoerd is duidelijk geworden dat het gaat om een voormalig tichelwerk, oftewel een pannen- en steenbakkerij. De grote hoeveelheden stenen en dakpannendelen die zijn aangetroffen laten dit zien. In de steenbakkerij (tichelwerk) werkten mogelijk de monniken van het klooster Klaarkamp Resten uit de 15e en 16e eeuw.

Ook zijn er bakstenen vloertjes uit vermoedelijk de 16e eeuw aangetroffen en zijn er verspreid over het terrein verbrandingssporen waargenomen die verband houden met oude steenoven(s). Aangetroffen dakpannen en baksteenresten waren vermoedelijk te slecht voor de verkoop en zijn daarom op het productieterrein achtergebleven, zogenoemde misbaksels. De resten dateren gezien hun formaat en vorm vooral uit de 15e en 16e eeuw, hoewel niet is uitgesloten dat er nog resten uit eerdere periodes worden gevonden.

De grond waarop het tichelwerk staat, was in de Late Middeleeuwen eigendom van het klooster Klaarkamp, gelegen ten noordoosten van Dokkum bij Rinsumageest. Dit cisterciënzer klooster werd in 1163 gesticht en heeft tot 1580 bestaan. De monniken hielden zich onder meer bezig met de baksteenproductie. Hiervoor werd de vette kleigrond in de omgeving gebruikt als grondstof en lokaal gewonnen veen diende als brandstof. Het is mogelijk dat de steenbakkerij bij het klooster heeft gehoord, maar dat is nu nog niet aan te tonen.

Dat de steenbakkerij in de kloostertijd actief was, wil niet zeggen dat het onder leiding van het klooster stond. Zo is bijvoorbeeld bekend dat het klooster rond 1500 tichelwerk-(en) heeft verkocht. Nader onderzoek moet uitwijzen wanneer de productie precies startte en wat er zoal werd geproduceerd.

De archeologen zijn op de locatie het onderzoek aan het afronden en zullen hun analyses nog verder gaan uitwerken. Het grootste deel van de archeologie is nog intact en blijft bewaard onder de grond. De werkzaamheden aan de verbindingsvaart kunnen worden hervat.

FOTONIEUWS