Overval in Burgum - eis 1,5 jaar cel

di 1 september 2009, 21.02 uur

LEEUWARDEN - 19 jaar is hij nu en zijn vader kent hij niet of nauwelijks. In al die jaren had hij zijn vader eenmaal gezien, toen hij 13 jaar oud was. Vreemd was dat niet, vanaf 1984 zat zijn vader met tussenpozen 17 jaar in de gevangenis. Zelf had de jongen vanaf zijn vijfde in zestien verschillende internaten gezeten. Zijn moeder kon en wilde niet voor hem zorgen. Begin dit jaar gaf hij aan dat hij zijn vader toch nog een keer wilde zien. Dat gebeurde en de eerste drie dagen waren leuk en gezellig. 'We hebben drie dagen lol gehad', zei de jongen dinsdag tegen de drie rechters van de Leeuwarder rechtbank.

Op de vierde dag nam zijn vader hem mee voor iets heel erg ongebruikelijks: met z'n tweeën overvielen ze op 19 mei de Bentex in Burgum. Vader, een 42-jarige inwoner van Zandvoort, bedreigde het personeel van de kledingwinkel met een pistool. Zijn zoon had een mes op zak. De jongen wist van tevoren wat er zou gaan gebeuren. Hij durfde niet tegen zijn vader in te gaan. 'Het was een onbekende voor mij, ik was bang voor hem', zei hij. Zijn vader beschouwde de overval als een soort inwijdingsritueel voor zijn zoon. De chauffeur van de vluchtauto, een 27-jarige Leeuwarder, had de politie verteld dat de man van plan was om samen met zijn zoon een nog 'grotere' overval te plegen, als die in Burgum zou lukken.

Gezien de reactie van de overvallers, de vader maakte een soort overwinningsgebaar en de zoon moest lachen toen de twee na de overval de winkel verlieten, werd de overval als geslaagd beschouwd. De mannen maakten 340 euro buit. Ze gingen ervandoor in de Golf van de Leeuwarder, de zoon verstopte zich onder een deken op de achterbank, de vader lag in de kofferbak. Een alerte getuige zag de twee mannen 'met blije gezichten' weglopen. Een ogenblik later zag de man de dames van de Bentex met betraande gezichten achter de winkelruit staan. Een medewerkster van een andere winkel fietste snel achter de auto aan. Ze belde de politie en gaf het kenteken van de vluchtauto door.

Op de rondweg bij Leeuwarden werden de overvallers door de politie opgewacht en ingesloten. Sindsdien zit het drietal vast. De rechtszaken tegen de vader en de Leeuwarder werden dinsdag aangehouden. De Leeuwarder gaat psychisch onderzocht worden. In de zaak van de vader moeten een paar getuigen gehoord worden en het dossier is nog niet compleet. Het duo zou verantwoordelijk zijn voor meer overvallen, vijf in totaal; onder andere op 6 mei bij de Zeeman in Stiens. Een dag later was een drogisterij in Wolvega het doelwit. De zoon is er niet echt blij mee dat hij zijn vader op deze manier heeft leren kennen. Hoewel de jongen ook niet brandschoon is, hij heeft ook een strafblad, was hij van plan om een nieuwe start te maken. Zijn vader gaf daar een onverwachte wending aan. 'Dan doet hij dit bij mij', zei de verdachte geëmotioneerd. 'Dan is het weer verpest'.

Volgens de Leeuwarder hebben de twee de overval wel degelijk doorgesproken. Dat geeft de jongen ook wel toe, hij durfde echter niet tegen zijn vader in te gaan. Toen zijn vader het winkelpersoneel met een pistool bedreigde was hij verrast. 'Ik wist niet dat hij het zo zou doen. Ik wist niet dat hij een wapen bij zich had', zei de jongen. De Zandvoorter joeg de slachtoffers de stuipen op het lijf. 'Ik ben zenuwachtig en ik schiet zo', riep de man terwijl hij met het pistool dreigde. De vrouwen stonden doodsangsten uit. En dat is iets dat niet onderschat moet worden, benadrukte officier van justitie Henk Mous. 'Zoiets heeft een ontzettende impact'. De slachtoffers kampen nog steeds met de naweeën.

De officier vindt niet dat de druk van de vader dermate groot was, dat de verdachte zich daar niet aan kon onttrekken. De jongen had volgens Mous tijd en kansen genoeg om andere keuzes te maken. 'Hij had een andere uitweg kunnen zoeken', aldus de officier. Mous houdt er rekening mee dat de jongen een bewogen verleden heeft. Maar dat is niet het enige wat de officier liet meewegen bij het bepalen van de hoogte van de strafeis. 'Ik neem ook mee dat het veiligheidsgevoel van de gewone burger volledig verstoord is'. Mous vorderde 24 maanden cel waarvan 6 voorwaardelijk. Een van de medewerksters van de Bentex claimt 800 euro smartengeld. De officier vindt dat de verdachte dat bedrag zonder meer moet betalen. De rechtbank doet over twee weken uitspraak.